به نقل از «جام جم آنلاین»

اختلال در بازار به سبک خودروسازان

تاریخ انتشار: ۷ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۱۱۰۶۵

  دو خودروساز ایرانی طی سال‌های گذشته تحت تاثیر شدید تصمیمات سیاست‌گذاران صنعت خودرو قرار گرفته‌اند اما رفتارهای این خودروسازان نیز بی‌تاثیر بر بازار خودروی کشور نبوده است. با این حال مشکلات این صنعت عظیم‌الجثه کماکان ادامه‌دار بوده و بررسی روند آن در کشور، حاکی از وجود مافیایی قوی‌تر در این حوزه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این موضوع در حالی بود که مجلس شورای اسلامی برای ساماندهی به وضعیت خودروی کشور، وزیر سابق صمت دولت سیزدهم را ناتوان برای حل مسائل دانست و طی استیضاح‌های انجام شده، وی را عزل کرد. اما با تکیه عباس علی‌آبادی بر صندلی وزیر صنعت، معدن و تجارت، چالش‌های بازار خودرو هنوز وجود داشته و مسائل خودروسازان مرتفع نشده است.
   
خودروسازان، کم کارند!
بررسی روند عرضه خودروهای داخلی به متقاضیان نشان می‌دهد که به‌رغم دستورات وزارت صمت و همچنین تعهدات خودروسازان ایران‌خودرو و سایپا، وضعیت تولید خودرو در کشور با مشکل اساسی روبه‌روست. گفتنی است که این موضوع از طریق بررسی میزان تولید محصولات سواری خودروسازان طی سال جاری قابل مشاهده است. در گزارش رسمی که ایران‌خودرو به سازمان بورس اعلام کرده، میزان تولید خودروهای سواری طی ۱۰ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته به میزان ۶درصد که تقریبا معادل ۳۰هزاردستگاه می‌شود، کاهش یافته است. درواقع این خودروساز ایرانی طی ۱۰ماهه امسال تعداد ۴۴۴هزار و ۴۷۱دستگاه تولیدکرده است؛ درصورتی که درمدت مشابه سال گذشته، تعداد ۴۷۴هزارو ۳۸۱‌دستگاه خودروی سواری تولید کرده بود.این موضوع در حالی اتفاق افتاده که مدیرعامل ایران‌خودرو در ابتدای امسال وعده افزایش ۵۰درصدی خودرو را داده بود اما ظاهرا موضوع فرق کرده‌است. این خودروساز ایرانی نه‌فقط به وعده خود عمل نکرده، بلکه از میزان سابق خود، خودروی کمتری را تولید کرده و این به منزله عدم استفاده درست از ظرفیت‌های تولید و بی‌اعتنایی به متقاضیان و خریداران خودروهای داخلی است، چراکه درابتدای امسال مرحله دوم خرید خودرو از طریق سامانه‌یکپارچه فروش خودرو برگزار شد و ماحصل آن برای خریداران وعده تحویل خودرو درسال آینده بود. اکنون نیز با پیامک‌های تغییر خودرو، بازی دیگری در تحویل این خودروها درآورده و فقط دلسردی و ناامیدی را برای متقاضیان به همراه دارد.بررسی روند تولید خودرو توسط سایپا نیز نشان می‌دهد که این خودروساز در۹ ماهه ابتدایی امسال تعداد ۲۱۷.۵۲۴ هزار دستگاه تولید کرده؛ به طوری که در مدت مشابه سال گذشته میزان تولید ۲۲۵.۳۸۰هزاردستگاه بوده است.به طور دقیق‌تر عمده محصول این خودروساز که خانواده x۲۰۰ (تیبا، ساینا و کوییک) است از ۲۰۱.۲۷۴هزار دستگاه در۹ماهه سال گذشته به ۱۷۸.۶۱۶هزار دستگاه کاهش یافته است.
   
مشکلی برای تولید وجود ندارد
این میزان کاهش تولید در روند تولید خودروسازان در شرایطی اتفاق افتاده که تمام دستگاه‌های مربوط سعی‌بر برآورده کردن نیازهای تولید خودرو در کشور را داشته‌اند. نگاهی به روند تامین ارز برای واردات مواد اولیه و قطعات مورد نیاز این صنعت نشان می‌دهد که از ابتدای امسال شرایط مطلوبی برای خودروسازان فراهم شده‌است. همچنین محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی نیز در همین راستا بیان کرد: از ابتدای امسال تا بهمن ماه برای صنعت خودروی کشور مبلغ شش میلیارد دلار تامین ارز انجام شده که در تاریخ کشور امری بی‌سابقه بوده است.
   
تولیدکنندگان، عامل اصلی گرانی خودرو
طی هفته‌های اخیر شاهد افزایش قیمت در بازار خودرو بوده‌ایم. این موضوع در حالی بوده که اخیرا نیز اخباری مبنی‌بر فروش خودرو توسط تولیدکنندگان با مبلغی نزدیک به قیمت بازار آزاد منتشر شد و التهاباتی را به بازار وارد کرد. با این حال اما یکی از عوامل اصلی گرانی خودرو را می‌توان میزان تولید خودروسازان داخلی سایپا و ایران‌خودرو دانست؛ چراکه اگر این دو خودروساز از تمام ظرفیت تولید خود استفاده می‌کردند، وضعیت بازار خودرو دچار این التهاب نمی‌شد. از طرفی دیگر موضوع واردات نیز مطرح است. در شرایطی که خودروسازان از تمام ظرفیت خود استفاده نکرده و همچنین نیاز کشور بیش از میزان عرضه است، باید واردات صورت گیرد اماروند این مسأله نیز وضعیت مطلوبی ندارد.به هرحال لازم است به‌صورت ویژه مراجع مسئول پشت‌پرده اختلال در بازار خودرو را بررسی کرده و این مساله را برای افکار عمومی روشن کنند.

کاهش تولید محصولات ایران‌خودرو
گروه خودروسازی ایران‌خودرو که خودروهای گروه پژو، سمند، تارا، رانا، دنا و هایما را تولید می‌کند، در۱۰ماهه امسال با کاهش تولید روبه‌رو بوده‌است. این کاهش میزان تولید به این شکل بوده که این خودروساز درسال۱۴۰۱ تعداد ۲۸۸.۹۹۹ هزار دستگاه خودرو از خانواده پژو تولید کرده که این میزان درسال جاری به ۲۳۱.۸۸۲دستگاه کاهش یافته‌است.  خودروی رانا نیز که در ۱۰ماهه سال گذشته به تعداد ۲۳.۱۱۹هزار دستگاه تولید شده بود اما در۱۰ماهه امسال کمتر از۲۰هزار دستگاه از آن تولید شده‌است. برای گروه سمند نیز این کاهش تولید به چشم می‌خورد، به طوری‌که در۱۰ماهه سال گذشته ۶۰.۳۲۴هزار دستگاه ازاین خانواده تولید شده بود که در۱۰ماهه امسال به ۴۹.۵۲۰هزاردستگاه رسیدکه حاکی ازرشد منفی۱۸‌درصد در تولید این خودروهاست.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: احتکار خودروسازان کاهش تولید خودرو عرضه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۱۱۰۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شوآف «خودرو‌های برقی» در ایران

فرارو- علیرضا نادعلی سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران پیرامون برخی حواشی قرارداد برقی‌سازی ناوگان عمومی پایتخت، گفت: «پس از آنکه دلال‌ها و مافیای خودرو نتوانستند نقشه‌ها و منافع کلان و نجومی خود را در موضوع خرید خودرو‌های برقی تأمین کنند، اکنون بازوی رسانه‌ای این باند با پول‌پاشی میان برخی افراد و رسانه‌ها تلاش می‌کند تا مانع از اجرایی شدن ورود تکنولوژی خودرو‌های برقی توسط دولت سیزدهم شود.»

به گزارش فرارو، این سخنان نادعلی در شرایطی مطرح شده که مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت اخیرا خبر از ورود خودرو‌های پرتعداد برقی به کشور داده است. خودرو‌هایی که به گفته ضیغمی ۵۵۰۰ عدد هستند و باید دید چه زمانی وارد بازار مصرف خواهند شد.

حسن کریمی سنجری، مدیر طرح خودرو‌های برقی وزارت صمت از آخرین وضعیت پیشرفت این طرح گفت و توضیح داد: «برای خودرو‌هایی که کمتر از ۲۰ هزار یورو قیمت دارد و برای حمل و نقل عمومی و تبدیل شدن به تاکسی مناسب است، یک درصد تعرفه واردات تعریف شده، اما برای خودرو‌هایی که بین ۲۰ هزار یورو تا ۳۰ هزار یورو قیمت قرار دارند ۱۱ درصد و برای خودرو‌هایی که بین ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار یورو قیمت دارند ۲۶ درصد تعرفه واردات تعریف شده است.»

وی همچنین گفته است: «مدیر طرح خودرو‌های برقی وزارت صمت در ادامه از استقرار ۱۵ ایستگاه شارژ خودرو‌های برقی در تهران گفت و افزود: در تلاش هستیم در ماه آینده از ایستگاه‌های شارژ در اصفهان رونمایی شود و البته راه‌اندازی این ایستگاه‌ها تنها به کلان‌شهر‌های تهران و اصفهان محدود نمی‌شود.»

با وجود این سخنان کریمی سنجری، کارشناسان حوزه خودرو، تردید‌هایی را درباره کافی بودن تعداد ایستگاه‌های شارژ در نظر گرفته شده مطرح می‌کنند. ضمن این که در خصوص قدرت خرید خودرو‌های برقی و زیرساخت‌های برقی نیز اطلاعات کافی در دسترس نیست. این همان موضوعیست که وزارت صمت نیز به آن اذعان دارد و اعلام کرده است: «تا زمانی که وزارت نیرو برق ایستگاه‌ها را تامین نکند نمی‌توان ایستگاه‌ها را توسعه داد.»

این روز‌ها اهمیت استفاده از خودرو‌های برقی در سراسر جهان رو به افزایش گذاشته است و آژانس بین‌المللی انرژی با اعلام رشد ۳۵ درصدی فروش خودرو‌های برقی در جهان طی سال گذشته میلادی، پیش‌بینی کرد امسال یکی از هر پنج خودروی فروخته شده در جهان، برقی باشد. بر اساس گزارش این نهاد بین‌المللی که روز سه‌شنبه ۴ اردیبهشت در سایت آن منتشر شده، سال گذشته ۱۴ میلیون خودرو برقی در جهان فروخته شد و امسال این رقم به ۱۷ میلیون دستگاه خواهد رسید. فارغ از مسائل اقتصادی، خودرو‌های برقی طی سال گذشته باعث عدم انتشار ۱۳۰ میلیون تن گاز‌های گلخانه‌ای در جهان شد.

با توجه به این شرایط پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که موانع توسعه واردات خودرو‌های برقی به کشور چیست و آیا زیرساخت‌های واردات گسترده خودرو‌های برقی در کشور وجود دارد؟ بابک صدرایی، کارشناس و فعال حوزه خودرو در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:

زیرساخت‌های واردات گسترده خودرو برقی آماده نیست

بابک صدرایی به فرارو گفت: «طرح موضوع خودرو‌های برقی در کشور ما بیشتر حالت تبلیغاتی و شوآف دارد. متاسفانه برخی، پشت در‌های بسته نشسته و محاسباتی را انجام می‌دهند، بدون آن که زیرساخت‌های کشور را مدنظر قرار دهند. طبیعتا این داستان زیبایی است که خودرو برقی وارد کنیم و اگر خودرو برقی وارد کنیم در مصرف بنزین صرفه جویی می‌شود. اما پرسش من از این افراد این است که در کشوری که بنزین به قیمت لیتری ۱۵۰۰ الی ۳ هزارتومان یا حتی ۸ هزارتومان فروخته می‌شود، چه مشوق‌هایی برای استفاده از خودرو برقی داریم و اصلا چه زیرساخت‌هایی برای استفاده از خودرو‌های برقی در کشور اندیشیده شده است. حتی برخی از همین ایستگاه‌های شارژ فعلی که داریم به علت عدم هماهنگی با وزارت نیرو، برق ندارند. واردات و توسعه استفاده از خودرو‌های برقی، پروژه‌ای است که باید به کمک چندین سازمان و نهاد اجرایی شود. متاسفانه در کشور ما این سطح از هماهنگی به ندرت انجام می‌شود.»

وی افزود: «فارغ از مسائلی که اشاره کردم بحث انگیزه خریداران نیز مطرح است. خریدار با چه انگیزه‌ای تصمیم می‌گیرد خودرو برقی بخرد؟ خودرویی که نه از زیرساخت‌های کافی برخوردار است و نه تست بلندمدت شده است. آیا خودرو برقی که قصد داریم وارد کنیم، در شهر‌ها و مناطق مختلف ایران تست شده و از کویر تا مناطق جنگلی را به راحتی طی می‌کند؟ این بسیار مهم است که کشوری مثل ایران که به لحاظ گستردگی و تنوع اقلیمی، شرایط ویژه‌ای دارد، آزمون‌های خودرو‌های برقی را به شکل دقیق تری انجام دهد. در کشور‌های اروپایی، استفاده از خودرو‌های برقی به دلیل یکسان‌تر بودن شرایط اقلیمی شهر‌های مختلف و کمتر بودن گستردگی جغرافیایی، خرید خودرو برقی، ریسک کمتری دارد. این را نیز فراموش نکنیم که وضعیت جاده‌های کشور و فرهنگ رانندگی ما نیز با سایر نقاط جهان و به ویژه اروپا، بسیار متفاوت است. همه این موارد، اما و اگر‌هایی است که یک سیاستگذار باید هنگام تصمیم گیری مد نظر داشته باشد. حدود ۱۵ سال است که چین برای دستیابی به ایده توسعه خودرو‌های برقی در حال تغییر زیرساخت‌های برقی خود است. اگر هم اکنون خودرو برقی را وارد ساختمان‌های کشور کنیم، چند ساختمان توانایی شارژ خودرو‌های برقی را در پارکینگ‌های خود دارند، آن هم بدون اختلال در سیستم توزیع برق؟»

خرید خودرو برقی در ایران هنوز توجیه اقتصادی ندارد

این کارشناس حوزه خودرو در ادامه گفت: «خودرو برقی نیاز به فرهنگ سازی مصرف کننده دارد. دولت باید مشوق‌هایی برای ایجاد فرهنگ استفاده از خودرو‌های برقی ایجاد کند. افزون بر این‌ها بحث قیمت خودرو برقی با توجه به تورم و کاهش ارزش ریال در برابر دلار را هم داریم، هم اکنون خودرو‌های برقی حداقل ۳۰ الی ۴۰ درصد گران‌تر از خودرو‌های دیزلی هستند. خودرو در ایران، یک کالای سرمایه‌ای است، بنابراین بسیاری از افرادی که مایل به خرید خودرو برقی باشند، از خود می‌پرسند که آیا در صورت تمایل به فروش خودرو برقی به عنوان یک سرمایه، این محصول به اندازه خودرو دیزلی، ظرفیت سرمایه‌ای خواهد داشت؟ حتی سیستم تاکسیرانی ما نیز از ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های توسعه‌ای کافی برخوردار نیست. با حرف درمانی نمی‌توانیم رشد کنیم. وزیر صنایع سال گذشته در تلویزیون گفت که تا پایان سال ۱۴۰۲ ما حداقل ۷۰ هزار تاکسی برقی در کلانشهر‌ها خواهیم داشت. اکنون در سال ۱۴۰۳ ما چند تاکسی برقی در کلانشهر‌ها و تهران می‌بینیم؟ وعده‌های طولانی و غیرقابل اجرا دادن به شهروندان، دیوار بی اعتمادی بین مردم و مسئولان ایجاد می‌کند.»

وی افزود: «برای پروژه خودرو‌های برقی باید یک برنامه بلندمدت تدوین شود و با شعار و وعده‌های ناگهانی نمی‌توان همه چیز را تغییر داد. ما نیاز به تغییرات اساسی در دو زاویه داریم، نخست فرهنگ سازی و دوم توزیع زیرساخت‌های مهم و اساسی از جمله برق. همچنین باید مشخص شود چند خودرو در سال و بر اساس کدام توان ارزی وارد کشور خواهیم کرد. اصلا تصور کنیم مافیای خودرو هم حقیقت دارد و اجازه واردات خودرو برقی را نمی‌دهد، حال فرض کنیم که همین امروز این مافیا نابود شده است، در چنین شرایطی، با کدام توان و زیرساخت و ارز قرار است خودرو‌های پرتعداد برقی وارد کنیم؟ حتی اگر ۲۰۰ هزار خودروی ۲۵ هزار دلاری وارد کشور کنیم، می‌شود ۵ میلیارد دلار. با این وضعیت تحریم‌ها و ارز، قرار است چگونه این کار را انجام دهیم؟ با ۵ هزار و ۱۰ هزار خودرو که تغییری در کشور ایجاد نمی‌شود. ما سالی ۱ میلیون و سیصدالی چهارصدهزار خودرو به بازار می‌ریزیم. در کنار این خودرو‌ها با ۵ هزار و ده هزار خودرو برقی چگونه می‌خواهیم تحول ایجاد کنیم؟»‌

نمی‌توانیم سیکل معیوب تولید خودرو بنزینی را ادامه دهیم

این کارشناس بازار خودرو در ادامه گفت: «این حقیقت را باید بپذیریم که حتی کشور‌های اروپایی و آمریکایی هم نمی‌توانند مدعی باشند که به سرعت برق و باد به سمت خودرو‌های برقی حرکت خواهند کرد. اخیرا مدیرعامل تویوتا در گفتگویی جمله‌های بسیار جالبی را مطرح کرده و گفته است: «رفتن به سمت دنیای خودرو‌های برقی، یک کار بسیار هیجان انگیز، اما بدون مطالعه است.» به همین دلیل معتقدم ما باید در کشور، سبد متنوعی از خودرو‌ها را داشته باشیم یعنی خودرو‌های هیبریدی، برقی و بنزینی. سپس قدم به قدم با فراهم شدن زیرساخت ها، سهم بازار این خودرو‌ها را تغییر دهیم. درواقع زمانی که زیرساخت‌های خودرو‌های برقی قدرتمندتر شد، سهم بازار این نوع خودرو را افزایش دهیم؛ بنابراین نمی‌توانیم تصمیم لحظه‌ای بگیریم و ادعای واردات گسترده خودرو برقی را داشته باشیم. فقط کافیست به این نکته فکر کنیم که چقدر زمان لازم است تا به همان اندازه که پمپ بنزین داریم، ایستگاه‌های شارژ خودرو برقی داشته باشیم.»

وی افزود: «هر چه که تولید بشود مفهوم کالا ندارد. آن چیزی مفهوم کالا را دارد که تابع تعدادی، استاندارد‌های بین المللی باشد و بر مبنای خرد طراحی شده است. فرض کنید ما به خودروسازمان بگوییم خودرو برقی تولید کند. خودرو برقی با چه پلتفرمی، با چه کیفیتی و با چه قیمتی قرار است تولید شود؟ آیا دوباره می‌خواهیم همین سیکل معیوبی را که اکنون در خودرو‌های دیزلی با قیمت بالا، بهره وری پایین و بی کیفیت داریم در خودرو‌های برقی نیز تکرار کنیم؟ اگر پاسخ منفی است، باید نگاهمان را به بازار، رقابت و تولید تغییر دهیم. اگر قرار باشد به شکل انحصاری، باز هم فقط به دو خودروساز بگوییم ۸۰ درصد بازار مال تو است به جایی نمی‌رسیم. ما باید درس‌هایی را که حوزه تولید خودرو بنزینی گرفتیم در خودرو‌هایی برقی به کار ببندیم. زمانی در حوزه تولید خودرو برقی موفق خواهیم بود که از انحصار خارج شده و خودرو‌هایی با طراحی و کیفیت بهتر بسازیم.»